معناسازی برای خانه؛ زندگی روزمره تهران در فیلم‌های سینمایی

author

  • مریم ارمغان استادیار گروه معماری، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
Abstract:

معنا، مدلول و مضمون هر چیز است و تداعی‌ای که در پس آن برای ذهن ایجاد می‎شود. هدف پژوهش حاضر، یافتن معنای خانه و مؤلفه­های شکل‌دهنده آن در زندگی روزمره زیست‌کنندگان خانه است. مقاله حاضر سعی دارد بر همین مبنا و با مطالعه خانه‌های بازنمایی‌شده در چهار فیلم سینمایی مربوط به تهران که طی سال‌های 1391-1387 در شبکه سینمای خانگی توزیع شده‌اند، فرآیند معناسازی برای خانه و مؤلفه‌های اصلی آن را استخراج کند. به این منظور، فیلم‎های «سر به مهر»، «حوالی اتوبان»، «سعادت‌آباد» و «اینجا بدون من» انتخاب و با روش گراندد تئوری، مورد بررسی قرار گرفته‌اند. نتایج پژوهش، گویای آن است که نظام معناساز برای خانه، در تجربه تهران روایت‌شده در فیلم‌ها متشکل از پنج مؤلفه «ادراک حسی»، «نشانه‌ها و نمادها»، «روابط اجتماعی»، «مالکیت» و نیز «کالبد» است. فضا زمانی معنای خانه را می‌پذیرد که اولاً، واجد ارتباطاتی با مؤلفه‌های مذکور باشد و دوما این ارتباط، در اشکال مثبت و نه نابهنجار آن تجربه شود. پژوهش همچنین گویای آن است که در نظام ارائه‌شده، روابط اجتماعی و کیفیت آن، بیش از سایر مؤلفه‌ها در فرآیند معناسازی برای خانه ایفای نقش می‌کند. این روابط چه در قالب مناسک و چه در قالب الگوهای زندگی روزمره می‌توانند معنا را برای خانه، ایجاد و در آن انباشت کنند. در مقابل، نقش کالبد معمارانه، کمتر تصویر شده و تأکید به جای فضای ثابت بر فضاهای نیمه‌ثابت است. 

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

معناسازی برای خانه؛ زندگی روزمره تهران در فیلم های سینمایی

معنا، مدلول و مضمون هر چیز است و تداعی ای که در پس آن برای ذهن ایجاد می‎شود. هدف پژوهش حاضر، یافتن معنای خانه و مؤلفه­های شکل دهنده آن در زندگی روزمره زیست کنندگان خانه است. مقاله حاضر سعی دارد بر همین مبنا و با مطالعه خانه های بازنمایی شده در چهار فیلم سینمایی مربوط به تهران که طی سال های 1391-1387 در شبکه سینمای خانگی توزیع شده اند، فرآیند معناسازی برای خانه و مؤلفه های اصلی آن را استخراج کند...

full text

زندگی روزمره در مهمانی های زنانه (مورد مطالعه: زنان خانه دار شهر همدان)

تجارب زیستۀ زنان در مهمانی‌ها از آنجا می‌تواند موضوع تأمل جامعه‌شناختی باشد که زنان معمولاً زندگی شخصی، دغدغه‌ها، مسائل و درگیری‌های بین‌الاذهانی‌شان را در این مکان‌ها تمرین می‌کنند. واکاوی کیفی این‌ محافلِ مهمانی به‌مثابه متنی در دل کلیت زندگی روزمرۀ زنانه می‌تواند ما را به فهم لایه‌های معناساز و هویت‌بخش کنش‌ها، عادات و مناسک روزمرۀ زنانه رهنمون سازد. میدان مطالعۀ پژوهش، زنان مشارکت‌کننده در مه...

full text

نقش فضای شهری بر زندگی روزمره کارتن ‏خواب‏های شهر تهران

تحقیق حاضر با هدف نقش فضای شهری بر زندگی روزمره‏ کارتن خواب‏های شهر تهران انجام شده است. روش تحقیق ترکیبی و با چارچوب مصاحبه نیمه ‏ساختار یافته‏ که بر اساس نظریه‏ زندگی روزمره‏ گافمن و رویکرد بوم‏شناسی شهری طراحی شده، اجرا گردیده است. داده‏های گردآوری شده از بخش کیفی با تکنیک مصاحبه و مشاهده و با استفاده از روش تحلیل محتوا تحلیل و در قالب جداول ارائه شده است. در بخش کمی تحقیق نیز پرسشنامه‏ای بر...

full text

مترو و زندگی روزمره (مطالعه موردی شهر تهران)

هدف اصلی حمل‌ونقل ایجاد امکان جابه‌جایی و دسترسی برای انسان‌ها و کالاهای ساخته‌شده توسط آنها و همچنین کالاهای مورد نیاز آنها است؛ حمل‌ونقل در جوامع امروزی بیش از اینکه یک مسئله فنی و مهندسی باشد، یک مسئله اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی محسوب می‌شود. مطالعه حاضر به بررسی زندگی روزمره شهروندان تهرانی در مترو به عنوان یک فضای اجتماعی می‌پردازد. روش تحقیق شامل روش اسنادی و روش‌شناسی مردم‌نگارانه و ت...

full text

زندگی روزمره موتورسواران معیشتی

این مقاله شرح روایتِ زندگی تهیدستانی است که سیاست­های نولیبرال آنان را از بازار کار رسمی محروم و به معیشت­شان دست درازی کرده است. این گروه از محروم­شدگان شهری به ناگزیر برای بهبود بخشیدن به زندگی­شان به خیابان­ها هجوم آوردند و  توانستند در «قلمروهای غیر رسمی» فضا و فرصت­ کار برای خودشان دست و پا کنند.  کار برای ...

full text

مخاطره، آسیب‌پذیری و زندگی روزمره

تحولات اجتماعی گستردۀ جهان در دوران کنونی (جهانی‌شدن، تکنولوژی‌های نوین ارتباطی، صنعتی‌شدن جنگ و تروریسم، چیرگی ارزش‌های مصرف‌گرا و...)، علاوه بر ایجاد تغییرات عمده در شیوۀ زندگی شخصی و اجتماعی انسان‌ها، وظایف و کارکردهای علوم اجتماعی به‌طورعام و جامعه‌شناسی به‌طورخاص را نیز کاملاً تحت تأثیر قرار داده‌اند. شیوۀ اثرگذاریِ تحولات نهادی جهانی بر موضوعات و دغدغه‌های علم جامعه‌شناسی و اینکه این علم، ع...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 5  issue 2

pages  51- 73

publication date 2015-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023